Temel İzolasyonu Nedir?
Binanın temelinin, binanın tamamını olumsuz şekilde etkileme riski olan dış etkenlerden korunması amacıyla binanın muhafaza edilmesine yönelik olarak yapılan tüm uygulamalara temel izolasyon denilir.
Temel İzolasyonu Ne İşe Yarar?
Temel izolasyon uygulamaları ile binalar suyun zararlarına karşı korunaklı hale getiriliyor bu sayede daha dayanıklı ve daha uzun ömürlü olmaları sağlanır. Ayrıca depremin neden olabileceği ciddi can ve mal kaybının engellenmesinde de temel izolasyon uygulamaları önemli bir rol sahibidir. Sağlığı olumsuz etkileyen küf ve nem oluşumu gibi durumların önüne geçilmesi ile daha konforlu ve sağlıklı bir ortam elde edilebilir.
Binaların yer altında kalan bölümlerinin suyun ve nemin etkilerinden uzaklaştırılması ve ana taşıyıcı konstrüksiyonun korunması için temellerde izolasyon çalışması yapılması gerekir. Temel yalıtımları, diğer yalıtım türlerinden farklı olarak onarımın ya da yanlış yapılmış bir uygulamanın düzeltilme imkanı olmaması şeklinde açıklanabilir. Bu yüzden temel izolasyonu uygulamalarının son derece titiz bir şekilde planlanması ve uygulamada hassasiyetle davranılması gerekir.
Temel İzolasyonu Neden Tercih Edilir?
Temel, binanın toprakla teması bulunan duvar ve taban alanlarını ifade etmekte olup temel izolasyonunun en önemli noktası, su yalıtımının yapıyı dışarıdan çevrelemesi olarak kabul edilir. Temelin dıştan yalıtımı ile olası ısı kayıpları en asgari seviyeye indirilebilir. Temel izolasyonu uygulamaları ile binanın ömrü uzatılabilir, yapı kimyasal maddelerden korunur ve binayı kullanacak olan kişilerin de olumsuz etkilere maruz kalması engellenmiş olur. Hatalı ya da eksik yapılan izolasyon uygulamaları ileride yüksek maliyetli çözümlere yol açacak sorunların oluşmasına neden olabilir. Bina ne kadar sağlam olsa da zaman içerisinde belirli nedenlerden dolayı hasar görebilir. Binalarda en sık karşılaşılan sorunlardan olan su sızıntıları son derece kötü kokulara, kötü görüntülere ve rutubet oluşmasına neden olabilir. Bu durumların engellenebilmesi için doğru malzemelerin kullanılması ile gerekli izolasyon çalışmalarının yapılması adeta bir zorunluluk olarak kabul edilir.
Temel İzolasyon Malzemeleri Nelerdir?
Temel izolasyon malzemeleri arasında; polimer bitümlü örtüler, plastik - kauçuk esaslı sentetik örtüler ve sürme esaslı su yalıtım malzemeleri bulunur.
Protan BA ve Protan BAT PVC örtüler; her tür yapının temel bohçalama ve üstü kapanan su yalıtımı detaylarında kullanılabilir. UV dayanımsız, taşıyıcısız homojen ya da sinyali tabakalı PVC esaslı su yalıtım membranlarıdır.
Temel İzolasyon Malzemeleri Nasıl Kullanılır?
Temellerde su yalıtımı uygulamaları üç nedenden dolayı gerçekleştiriliyor. Bunlar zemin suyu, basınçsız su ve basınçlı su izolasyonu olarak tanımlanabilir.
Yapıların toprak altında kalmakta olan bölümlerinde tam anlamıyla bir su yalıtımı yapılabilmesi için oturma alanının da yan yüzeylerin de tamamen yalıtılması gerekir. Bu işlemin gerçekleştirilebilmesi için dıştan ve içten bohçalama yöntemleri kullanılabilir. Temellerin suya karşı izolasyonunun sağlanmasında kullanılacak en sağlıklı yöntem dıştan bohçalama olarak kabul edilir. Bu yöntemde; grobeton üzerine yapılacak iki kat, polyester keçe taşıyıcılı membran içermekte olan su izolasyonu, yan perdelerde toprak seviyesinin üzerine çıkacağı şekilde devam ettirilir. Bu sayede temel tam bir koruma altına alınmış olur. Proje aşamasında su yalıtımı planlanmamış ise daha sonra da içten bohçalama yöntemi uygulanarak yapının suya karşı korunması sağlanabilir. Ancak; içten bohçalama uygulaması kapsamında yapının taşıyıcı bölümleri olarak bilinen betonarmede bir yalıtım söz konusu olmaz. Bu uygulama ile sadece iç mekanın suya karşı dayanıklılığı sağlanabilir.
İyi planlanmış bir drenaj sistemi uygulamasında; yapıda perde duvar üzerine uygulanacak bir membranla yapıya su girişi engellenebilir. Bununla birlikte her tür toprak altı uygulamasında membran yalıtım malzemesinin bir başka yardımcı ürün kullanılması yoluyla agrega darbelerine karşı korunmasının da sağlanması gerekir.
Temelin çevresinde temel izolasyon malzemeleri kullanılarak yapılan drenaj uygulamaları yalnızca yer altı suyunun basıncının düşürülmesinde etkili olabilir. Betonun su geçirimsizlik katkıları kullanılarak hazırlanması da tam olarak bir su yalıtımı elde edilmesini sağlamaz. Yalıtılmamış yüzeylerden betonarmenin bünyesine giren su da çelik donatıda korozyona sebep olur ve yapının ömrünün kısalmasına neden olabilecek sonuçlar doğurur. Polimer-bitüm modifiyeli temel izolasyon malzemeleri ve dışardan bohçalama yöntemiyle yapılan su izolasyon uygulaması ise oluşabilecek tüm bu olumsuz durumların ortadan kaldırılmasını sağlanabilir.
Bohçalama metodunda; bina temeli bir membran tabakasının kullanılması ile çepeçevre sarılır. Yalıtım tabakası bu yöntemde önceden hazırlanarak; temel, söz konusu bohçanın içine oturtulur. İlk olarak bitümlü membran tabakasının üzerine serileceği sağlam zemin hazırlanır. Bu zemin düzgün yüzeyli bir grobeton katmanı olup katmanın üzerine en az iki kat olacak şekilde 3-4 mm kalınlığındaki polyester keçe taşıyıcılı membran yapıştırılır. Bohçalama uygulamalarında membranın altına astar uygulanması gerekmez. Enlemesine 10 cm, boylamasına 15 cm birbirinin üzerine bindirilen membranlar yapıştırılır. İlk katta membranların yalnızca ek yerlerinden birbirine yapıştırılması yeterli olur. Zemin yalıtım tabakasının, perde yalıtımı ile birleştirilebilmesi için ise kenarlarda yaklaşık olarak 1 metre civarında fazlalık bırakılması gerekir. Temel bohçalama sisteminde; bitümlü, PVC ve uygun görülen diğer membranlar zemine gerektiği şekilde serilir. Bohçalama yönteminde yalıtım tabakasının koruma altına alınması, su yalıtım örtüsünün ek yeri bindirmelerinin doğru bir şekilde yapılması ve kaynaklı olanların ise kaynağının tam ve sağlam bir şekilde yapılması dikkat edilmesi gereken konular arasında yer alır.
Bir binanın temelden çatıya kadar koruma altına alınması temelin yanı sıra binanın tamamının koruma altına alınmasını sağlar. Bohçalama yöntemiyle binanın temeli ve bodrumu neme ve suya karşı korunmuş olur. Temel çukurunun kazılmasının ardından hafriyat çıkarılır ve üzerine 10-15 cm’lik mil kumu dökülür. Ezilen mil kumun üzeri su yalıtım membranları ile kaplanır. Üzerinde 2.5 cm civarında boşluk bırakılarak demir bağlanır ve en son olarak temel betonu dökülür.
Hidrolik su yalıtım sistemi; temel betonu ile perde betonunun birleşmekte olduğu yerden, perde betonun büyüklüğünde plastik boru döşenmesi şeklinde uygulanır. Böylelikle; betonların arasında kalmakta olan çamur gibi maddelerin izole edilmesi sağlanmış olur. Hidrolik su yalıtımı sayesinde temel betonun üzerinde birikir ve betonlaşmayan perdeyle temel arasında oluşabilecek su yolları kapanmış olur.
Temel izolasyon uygulamaları sırasında kullanılan temel izolasyon malzemeleri kadar uygulanan işçilik de büyük önem taşır. Temel izolasyonu konusunda yeterli deneyime ve uzmanlığa sahip olmayan kişilerce uygulanan temel izolasyonu yarardan çok zarara neden olabilir.
